Giới Thiệu Về Ngôn Ngữ Viết Trong Ngôi Nhà Trẻ Thơ
Ngôn ngữ viết xuất hiện một cách tự nhiên từ những hình vẽ nguệch ngoạc của loài người thời kỳ nguyên thủy. Vào thời kỳ Đồ đá con người đã biết “viết” bằng hình ảnh những gì họ cảm nhận được. Chữ viết xuất hiện khi con người thay thế hình ảnh bằng lối chữ hình tượng. Cách đây khoảng 6000 năm ở một số vùng như Babylon, Trung Quốc, Hy Lạp, con người đã biết dùng ngón tay hay những chiếc que vẽ lên đất sét những gì họ cảm nhận được. Tiếp đó con người biết dùng các ký hiệu, trước hết là hình ảnh để thể hiện ý nghĩ của mình. Vào Thiên Niên kỷ thứ tư, một bộ tộc người Sumer thuộc miền nam Lưỡng Hà đã phát minh ra kiểu chữ hình góc (chữ hình nêm). Họ viết chữ theo hình “góc” lên đất bằng những cây Sậy đã được vót nhọn. Khoảng 1500 năm trước Công Nguyên người Phoenicia đã sáng tạo ra bảng chữ cái dựa trên các âm thanh nó gần giống với bảng chữ cái của chúng ta ngày nay.
Con người đã tìm thấy nhu cầu giao tiếp bằng lời và bằng mắt. Con người là giống loài có lịch sử và một cách tự nhiên con người cần ghi chép lại những gì đang xảy ra và diễn ra có thể trợ giúp cho sự tiến hoá xã hội. Con người cảm nhận được nhu cầu cần chỉnh sửa ngôn ngữ nói của mình. Ý tưởng và tư tưởng về tầm quan trọng tôn giáo được chỉnh sửa cho các thế hệ sau.
Những doanh nhân ghi chép lại sổ sách của họ. Các hình thức văn học và thơ ca cần được thể hiện. Để nghiền ngẫm lại, các nhà tư tưởng cần thể hiện ra ngoài và “mặt đối mặt” với một ý tưởng. Những người tiền sử đã sử dụng chữ tượng hình. Ưu điểm của việc mô tả bằng hình ảnh là bất kỳ ai và tất cả mọi người đều có thể hiểu nó. Hình thức này đã trải qua sự thay đổi theo hai cách. Hình ảnh trở nên có sự sắp xếp hợp lý hơn, ngắn gọn hơn và đơn giản hoá. Các ý tưởng trừu tượng cần được thể hiện và biểu tượng hoá trở nên mở rộng và phát triển theo nhiều dạng tuỳ vào gia tộc hay xã hội sử dụng chúng. Sự thay đổi đến sau đó là hình ảnh được sử dụng để trình bày các ý tưởng và đồng thời trình bày các âm tiết hay sự kết hợp âm thanh. Phiên âm bằng hình ảnh (đặc biệt ở Trung Quốc và Nhật Bản) không có sẵn ở người bình thường bởi vì từng âm tiết một phải được học một cách riêng biệt và nó cần nhiều thời gian để học.
Khoảng hai nghìn năm trước, người Phoenician đã khám phá ra rằng tiếng nói của loài người chỉ bao gồm một số ít các âm thanh mà các cơ quan phát âm có thể tạo thành. Phát hiện này dẫn đến việc khám phá ra bảng chữ cái. Nhiều nhà xã hội học tin rằng việc phát minh ra chữ cái là một cột mốc quan trọng trong lịch sử loài người có thể được so sánh với sự phát minh ra bánh xe (biểu tượng của máy móc ở dạng thô sơ đầu tiên). Viết là một phần trong xã hội và văn hoá của loài người chúng ta.
Tại sao viết đến trước khi đọc?
“Ngôn ngữ viết đưa trẻ vào giao tiếp với những suy nghĩ được bày tỏ với những người khác mà không thông qua âm thanh – một sự giao tiếp từ linh hồn đến linh hồn, bí mật được bật mí mà không cần một lời thì thầm, một sự trao đổi ý nghĩ riêng tư mà không một ai có thể nghe thấy. Về mặt này, việc đọc sách có giá trị tinh thần rất lớn”.
Bà Maria Montessori nói rằng: “Viết làm thoả mãn trẻ trong việc bộc lộ những suy nghĩ của mình để giữ gìn kho báu trẻ thu được từ những chinh phục của trẻ; để trẻ chuẩn bị cho chính bản thân mình tài liệu cho việc suy ngẫm. Nó không được thực hiện để thoả mãn bất kỳ mục đích nào khác. Viết là một chỉ số thể hiện một mức độ phát triển nội tâm đã đạt được nhất định. Nó cũng là một sự biểu lộ của việc tuân theo một sự thôi thúc thiết yếu. Viết đem lại cho trẻ sự thoả mãn trong việc thực hiện một hoạt động cao cấp hơn. Hãy để cho trẻ được trải nghiệm nó”. Hay nói cách khác “Viết là một thành tựu dễ dàng nhất và vui thích nhất đối với trẻ”.
Vào một thời điểm nhất định trong cuộc sống, con người sẽ cảm nhận được nhu cầu Nhân học cho việc tự thể hiện dưới dạng hình ảnh. Một nhu cầu như thế xuất hiện trong trẻ là một trong những khám phá của Bà Maria Montessori. Khi trẻ khoảng bốn tuổi, nhu cầu chỉnh sửa ngôn ngữ nói sẽ xuất hiện. Trong Ngôi Nhà Trẻ Thơ Montessori, việc viết đến khá sớm (khoảng bốn tuổi rưỡi) mặc dù trẻ chưa được dạy một cách chính thức. Nó đến như là một sự phát triển tự phát giống việc trẻ bước đi và nói chuyện. Nó đến như là một chỉ số của một sự chinh phục của con người. Nó đến như là một sự bùng nổ và một sự bất ngờ cho tất cả mọi người bao gồm chính bản thân trẻ.
Trẻ bùng nổ sang việc viết
Các hoạt động trong ngôi nhà của trẻ thơ đem đến sự chuẩn bị trực tiếp và gián tiếp cho đến một điểm của sự hợp nhất và nguyên tố kích hoạt có thể là một ai đó đang viết. Trước đó trẻ có thể đã nhìn thấy nhiều người viết mà không nhận thức được tính chất của hoạt động này. Bây giờ thì đã khác “trẻ bùng nổ sang việc viết” các nhà tâm lý học nói rằng việc dạy một đứa trẻ học viết trước năm sáu tuổi có ảnh hưởng bất lợi lên sự phát triển của trẻ. Mặt khác lại có lập luận cho rằng có quá nhiều thứ để học và quá ít thời gian và do đó chúng ta nên bắt đầu sớm. Vì thế giáo dục truyền thống cố gắng dạy trẻ bằng các dụng cụ giáo khoa được làm cho trở nên hấp dẫn. Trong các trường học truyền thống, viết được giới thiệu cho trẻ như thể nó không có liên quan gì đến âm thanh ngôn ngữ nói của trẻ. Nó không cân nhắc đến những gì trẻ đã học được trong ngôn ngữ trước đây. Hơn nữa cách mà nó được dạy dường như không giúp trẻ nhận ra được mục đích của việc viết.dường như việc dạy trẻ nói trong suốt giai đoạn thơ ấu là không cần thiết.
Trẻ trải nghiệm và bùng nổ về hoạt động viết chữ nhờ sự tham gia của đôi bàn tay, của trí tuệ thấm hút, của trí nhớ… Cũng tương tự như vậy, chúng ta không phải dạy trẻ viết theo cách mà nó được dạy trong các trường truyền thống. Đối với trẻ trong Ngôi Nhà Trẻ Thơ, điều này đến như một thành tích phát triển theo ý nghĩa thực sự của sự tự thân phát triển. Nó là một sự bộc lộ ra bên ngoài của một thành tựu phát triển bên trong. Nó đến một cách tự phát và xuất hiện một cách nhanh chóng như đến trong sự hợp nhất của một loạt sự chuẩn bị dài, bí ẩn, hội tụ, thúc đẩy gián tiếp khác nhau. Sự tương tác của những sự chuẩn bị này tạo nên sự bùng nổ.
“…Một ngày có một em bé bắt đầu viết. Em bé ngạc nhiên đến độ phải thốt lên rằng, “Mình đã viết được rồi! Mình đã viết được rồi!”. Những trẻ khác ùa lại, với sự thích thú tột độ, chăm chú nhìn vào những từ ngữ mà người bạn vẫn cùng mình chơi đùa mỗi ngày đã miết trên mặt đất với viên phấn trắng. “Mình cũng viết! Mình cũng viết!,” những bạn khác thốt lên, và chạy đi. Những đứa trẻ ấy chạy đi để tìm một phương tiện viết; một vài trẻ tập trung quanh cái bảng đen, còn những trẻ khác thì lại ngồi bệt xuống đất, và từ đó ngôn ngữ viết bắt đầu phát triển như một sự bùng nổ.”
Người lớn cần phải trao cơ hội cho trẻ chuẩn bị bản thân mình một cách trực tiếp và gián tiếp cho sự thể hiện tự phát này. Nhiều năm dài thử nghiệm trong Ngôi Nhà Trẻ Thơ Montessori ở rất nhiều nơi trên thế giới đã khiến bà Maria Montessori khám phá ra rằng bất kỳ sự chinh phục mang tính phát triển nào đều có đằng sau nó vài sự chuẩn bị mang tính chất đa kích thích, hội tụ những gián tiếp. Khi mỗi khuynh hướng của sự chuẩn bị gián tiếp đạt được sức mạnh và hoà thành một, hợp nhất với những cái khác thì sự bùng nổ xuất hiện.
Bà Maria Montessori là người đã chứng kiến sự bùng nổ trong việc viết ở trong Ngôi Nhà Trẻ Thơ đầu tiên. Bà đã bất ngờ bởi vì bà chưa từng làm gì để thúc đẩy việc này. Bà đã cố gắng để tìm ra điều gì đã góp phần trong sự chuẩn bị cho việc viết này. Các Ngôi Nhà Trẻ Thơ Montessori khắp nơi trên thế giới đã đi theo những khám phá của bà.